نقد چیست؟
نقد عبارت است از معرفی و شرح اثر و برجسته کردن نقاط قوت و ضعف آن . توجه داشته باشید که نقاط ضعف در آخرین مرحله است زیرا ما کتابی را برای نقد انتخاب می کنیم که ارزش معرفی به جامعه را داشته باشد . کتابی را می توان مورد بررسی قرار داد که حرفی برای گفتن دارد و نظریه ای را مطرح می کند و بر سایر کتب برتری دارد . چنین کتابی دارای نقاط ضعف اندک و نقاط قوت بسیار است . هر اثر ممکن است از دیدگاه خواننده و منتقد دارای ایراداتی باشد که به چشم نویسنده نیامده و یا توجیهی برای آن دارد که پرداختن به این ضعف ها به همان اندازه پرداختن به خوبی ها ، ارزشمند و موجب رشد است .
هر اثر دارای ساختار و محتواست . ساختار اثر همان قالب یا ظرفی است که محتوا را در خود دارد و به اندازه محتوا در زیبایی و تاثیر گذاری نوشته اهمیت دارد . نقد نیز شامل نقد ساختاری و نقد محتوایی است . هر منتقد پیش از شر وع به نقد باید با عناصر داستان و نظریات مطرح شده در این زمینه آشنایی داشته باشد . کتاب های نقد ادبی که توسط نظریه پردازان مطرح نوشته شده اولین گام برای یادگیری نحوه نقد است . دانش نقد ادبیات داستانی تنها منحصر به عناصر داستان و روش نقد نیست منتقدی که نقد علمی می کند باید انواع سبک داستان از قدیم ترین دوران تا حال را بشناسد با نویسندگان معروف دنیا و سبک انها اشنا باشد و نظریات مطرح ادبی را بداند و..علاوه بر این برای نقد محتوای اثر آشنایی مختصر با مسائل اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی ،تاریخی ،فمینیستی ، روانشناسی ، مذهبی و...ضروری است ممکن است منتقدی بدون داشتن دانش نقد ادبی اثری را به سلیقه خود نقد کند ، اما چنین نقدی علمی نیست و ارزش چندانی ندارد . نقد علمی باید مبتنی بر آراء و نظرات صاحب نظران عرصه نقد باشد یعنی باید معیاری داشته باشیم که بر اساس ان اثر را محک بزنیم به طور مثال اگر می گوییم صادق چوبک نویسنده ای ناتورالیست است باید آثار او را با ویژگی های سبک ناتورالیسم بسنجیم و چنین نتیجه ای بگیریم و یا اگر می گوییم رمانی دارای درونمایه سیاسی است باید تعریف سیاست و تعریف درونمایه را بدانیم همچنین است سایر عناصر داستان که هر کدام تعریفی مشخص دارد . در بررسی محتوای اثر که شامل موارد فراوانی از علوم است ، طبیعی است که انتظار نمی رود تمامی این علوم در حافظه منتقد موجود باشد اماآشنایی مختصری لازم است که تشخیص د اده شود مثلا اثری فمینیستی یا روانشناسی یا...است سپس می توان با مراجعه به کتب مربوط به آن علوم ، معیارها را پیدا کرد .نمونه های چنین نقدی رادر مقاله "گذری بر سال های ابری"(ادبیات داستانی ،ش109) می بینیم . این رمان دارای مضامین سیاسی ، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی است که مولف بر اساس تعاریف این مضامین، رمان را بررسی نموده است . همچنین در مقاله "قاعده بازی در شکارگاه " (کتاب ماه ادبیات خرداد88 ش 26)نقد رمان قاعده بازی ، از مسائل انسان شناسی و آیات و احادیث برای نقد محتوای رمان استفاده شده است . در آینده نمونه های دیگری از نقد علمی به همراه آموزش روش نقد معرفی می گردد .
نقد عبارت است از معرفی و شرح اثر و برجسته کردن نقاط قوت و ضعف آن . توجه داشته باشید که نقاط ضعف در آخرین مرحله است زیرا ما کتابی را برای نقد انتخاب می کنیم که ارزش معرفی به جامعه را داشته باشد . کتابی را می توان مورد بررسی قرار داد که حرفی برای گفتن دارد و نظریه ای را مطرح می کند و بر سایر کتب برتری دارد . چنین کتابی دارای نقاط ضعف اندک و نقاط قوت بسیار است . هر اثر ممکن است از دیدگاه خواننده و منتقد دارای ایراداتی باشد که به چشم نویسنده نیامده و یا توجیهی برای آن دارد که پرداختن به این ضعف ها به همان اندازه پرداختن به خوبی ها ، ارزشمند و موجب رشد است .
هر اثر دارای ساختار و محتواست . ساختار اثر همان قالب یا ظرفی است که محتوا را در خود دارد و به اندازه محتوا در زیبایی و تاثیر گذاری نوشته اهمیت دارد . نقد نیز شامل نقد ساختاری و نقد محتوایی است . هر منتقد پیش از شر وع به نقد باید با عناصر داستان و نظریات مطرح شده در این زمینه آشنایی داشته باشد . کتاب های نقد ادبی که توسط نظریه پردازان مطرح نوشته شده اولین گام برای یادگیری نحوه نقد است . دانش نقد ادبیات داستانی تنها منحصر به عناصر داستان و روش نقد نیست منتقدی که نقد علمی می کند باید انواع سبک داستان از قدیم ترین دوران تا حال را بشناسد با نویسندگان معروف دنیا و سبک انها اشنا باشد و نظریات مطرح ادبی را بداند و..علاوه بر این برای نقد محتوای اثر آشنایی مختصر با مسائل اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی ،تاریخی ،فمینیستی ، روانشناسی ، مذهبی و...ضروری است ممکن است منتقدی بدون داشتن دانش نقد ادبی اثری را به سلیقه خود نقد کند ، اما چنین نقدی علمی نیست و ارزش چندانی ندارد . نقد علمی باید مبتنی بر آراء و نظرات صاحب نظران عرصه نقد باشد یعنی باید معیاری داشته باشیم که بر اساس ان اثر را محک بزنیم به طور مثال اگر می گوییم صادق چوبک نویسنده ای ناتورالیست است باید آثار او را با ویژگی های سبک ناتورالیسم بسنجیم و چنین نتیجه ای بگیریم و یا اگر می گوییم رمانی دارای درونمایه سیاسی است باید تعریف سیاست و تعریف درونمایه را بدانیم همچنین است سایر عناصر داستان که هر کدام تعریفی مشخص دارد . در بررسی محتوای اثر که شامل موارد فراوانی از علوم است ، طبیعی است که انتظار نمی رود تمامی این علوم در حافظه منتقد موجود باشد اماآشنایی مختصری لازم است که تشخیص د اده شود مثلا اثری فمینیستی یا روانشناسی یا...است سپس می توان با مراجعه به کتب مربوط به آن علوم ، معیارها را پیدا کرد .نمونه های چنین نقدی رادر مقاله "گذری بر سال های ابری"(ادبیات داستانی ،ش109) می بینیم . این رمان دارای مضامین سیاسی ، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی است که مولف بر اساس تعاریف این مضامین، رمان را بررسی نموده است . همچنین در مقاله "قاعده بازی در شکارگاه " (کتاب ماه ادبیات خرداد88 ش 26)نقد رمان قاعده بازی ، از مسائل انسان شناسی و آیات و احادیث برای نقد محتوای رمان استفاده شده است . در آینده نمونه های دیگری از نقد علمی به همراه آموزش روش نقد معرفی می گردد .
